"AHATLI YA İYİ GELECEK"

Ahatlı Sözlük

Köyümüz ve Çaycuma genelinde halk arasında kullanılan yerel kelimelerden oluşan bu  sayfamıza katkıda bulunmak isteyenler ziyaretçi defterine yerel  kelimeleri yazabilirler.

İşte günlük hayatımızda kullandığımız bazılarımıza ilginç gelebilecek eşya ismi, değim ve günlük kullandığımız sözcüklerimiz. Buradaki bazı kelimeler yıllar önce hayatımızdan çıkmış olup, onların yerine güncel kelimeleri kullanmaya başladık.

    1. Alaf: Bitkisel hayvan yiyeceği
    2. Andabanda: Gelişi güzel (  evde andabanda temüzlük yaptım)
    3. Atınmak: Yüzmek
    4. Atlama : Merdiven –genelde bahçe ve tarla  girişlerinde çitin üstüne yapılır
    5. Ava: Abi –Amca
    6. Bıldır : Geçen yaz geçen sene
    7. Boğar : Su kuyusu
    8. Bonduruk(boyunduruk) :Çift sürmek için öküzlerin boynuna geçirilen ahşap düzenek
    9. Börddürmek: Sebzelerin Suyla haşlanması
    10. Buva: Baba
    11. Canıma gök bakla: Bundan iyisi can sağlığı _Razı olmak_
    12. Cepcen: Pilastikten yapılmış yazlık çocuk ayakkabısı
    13. Çangalak: Ağaç dalı
    14. Çatma: Genelde ev tabiri için kullanılır
    15. Çıv: Saç ekmeğinin saklanması için Yayvan (geniş) sepetimsi yapılmış araç
    16. Çitsürmek: Hayvan yada traktörle toprağı ekile bilir hale getirmek, sürmek
    17. Çiy: Hayvan sütünden ve yoğurt kaymağından elde edilir
    18. Çizleme: Buyday unundan Taş saç üzerinde yapılan ekmek
    19. Çon: Kalça
    20. Çul kilimi: Eskimiş giysilerin şeritler halinde kesilerek dokuma tezgahlarında genelde 1 metre genişliğinde 20/30 metreye kadar  uzunluğu olan kilim
    21. Dağdövüren-dağdeviren: Kepçe greyder gibi iş makinası için kullanılır
    22. Daraba: Çit
    23. Devrülüsüce: Bir çeşit bedduğa
    24. Dırbazan: Balkon
    25. Dikdeman: Tepe takla
    26. Divdin&Pazen: Bir çeşit kumaş çeşitleri
    27. Doga: Erkek hindi
    28. Dovuz: Fitne  fesatçılık yapan, Yaramaz
    29. Dömek : Küçük delik, ( kulağı az duyanlar içinde söylenir )
    30. Dövrekgecesi: Pazar gününün akşamı
    31. Ecit: Zayıf Çelimsiz
    32. Eçer: Oda için kullanılır
    33. Ehdi: Fakirlik tabiri için kullanılır
    34. Elet- mek : Götürmek
    35. Esıran: Saç ekmeğinin pişerken altını kontrol etmek için yapılmış yassımsı alet.
    36. Gadana: İri cüsseli kadın için kullanılan tabir
    37. Gadıgızı: Çok bilmiş kişi anlamında kullanılır
    38. Galak: Burnunun ön tarafı çökük olan
    39. Garez: Kasıt-isteyerek
    40. Gartlaç: Mısır unundan Taş saç üzerinde yapılan ekmek
    41. Gaşal: Mısır bitkisinin kurumuş hali
    42. Gedemek: Aralıklı, bozuk (bizim tallayı gedemekli sürmüş)
    43. Gegek : Kuyudan  su almak için ağaç dalından yapılmış ucu çengelli sırık
    44. Germeç: Bahçe kapısı
    45. Gırcuk gurcuk : Parça parça ( bizim uşak ekmekleri gırcuk  gurcu yapmış)
    46. Gıygışuk : Aralık, az açık ( gapıyı eçcük gıygışuk bırakıva)
    47. Gızgu: Sümgü
    48. Gımıştama: Hareketsiz ol
    49. Gocubuva: Büyükbaba
    50. Gocuk: Kalın kışlık Pardüse tarzı giysi
    51. Godaman: Sözü geçen varlıklı
    52. Gol: İri düz ağaç  dalından yapılmış bahçe tarla çitinde kullanılır.
    53. Gongalak: Kelebek
    54. Gonsu: Plastik türü malzemenin yanarken çıkardığı koku için kullanılır
    55. Goşalak: Mısır koçanı
    56. Göç: Demir yada cam bilya-Misket
    57. Göpçe : Düğme
    58. Göynek: Atlet
    59. Gulluk: Garaj-odunluk gibi kullanılan  yer
    60. Gundak: Ahşap beşik düzenekleri
    61. Güççek-Lokma-: Cıvık hamurun kızgın yada pişirilmesi ile yapılır
    62. Gürez: Hindi
    63. Haşartusun: Yemin olarak söylenir. İnandırmak için söylenir
    64. Herkil: Mısır buğday gibi tahılların saklandığı tahtadan yapılmış bölmeli gözleri olan ambar
    65. Hıştama .Sessiz ol- Ses çıkartma
    66. Irıp: Yol yöntem için kullanılır
    67. İlmek: İsabet ettirmek ,dokunmak ( Taş attım oda  ona iliverdi )
    68. İlyan : Leğen
    69. İreçber: Çiftçi
    70. Kapale : Gölek _Mintan_
    71. Kembere: Hayvan dışkısı
    72. Kısırık : Aralık
    73. Kiren: Kızılcık
    74. Köken: Evcil hayvanların merada iple bağlandığı ağaç dalından yapılmış sağlam kısa kazık
    75. Kölemez-Malay-: Genelde mısır unundan yapılır ve üzerine çiğ dediğimiz kaymak kızartmasından yapılmış yemek
    76. Kömeç: Mısır ve buğday unlarının karışımı ile elde edilen hamurun yağlı tepside fırında pişirilmesi ile yapılan ekmek
    77. Kömüş : Manda
    78. Köse: Genelde kısır erkekler için kullanır
    79. Kül palası-örtüsü: Genelde kendir ipinden dokunmuş kalın bez parçası
    80. Künge : Toz, pislik
    81. Kürebi: Çalı kesmek için yapılmış alet
    82. Mamiye: domates
    83. Maraz: Zayıf-çelimsiz
    84. Masmalak: Aptalca, sersemce
    85. Mazarat: Huzursuzluk çıkarmak-kıllık yapmak
    86. Mehder: Çalgı- çengi
    87. Mislacı: Saç ekmeğini aktarmak için ağaçtan yapılmış yassımsı alet.
    88. Möçüt: Yol kenarı ve tarlalarda insanların korunak olarak kullandığı küçük kulübe.
    89. Naşırba: Maşrapa
    90. Nerdek: Pekmezin daha koyu ve ekşimsi hali- Sulandırılarak içilir-
    91. Ocak: Evlerde odun ateşinde yemek pişirilen yer
    92. Öğrendire: Genelde uzun  fındık dalından yapılmış çiftçilerin kullandığı alet
    93. Öteberi: Geniş anlamda  malzemeler için kullanılır
    94. Patike: Patates
    95. Pov : Eşarp
    96. Pörük: Sık dikenlik çalılık alan
    97. Pus-mak : Eğil-mek / Çömel-mek
    98. Sayat: Evlerin kullanılmayan  giriş katı ( odunluk, Kömürlük, depo, kiler gibi )
    99. Sayvan: Yapraklı ağaç dallarından yapılmış kulübe
    100. Sergen : Raf
    101. Seyit: Koşmak
    102. Sokma: Dışarıdan gelip yerleşmiş, damat girmiş-içgüveysi- için söylenir
    103. Somayta: Somurtkan
    104. Suluk : Lavabo
    105. Susa: Yol
    106. Şak: Yarısı –Yarım- pay bölüm
    107. Şipdirme: Şımarık kız çocukları için kullanılır
    108. Şipşelek-şapşal: Huni
    109. Tavşut: Kurutulmuş meyve parçaları
    110. Tıvan : Tava
    111. Timi : Pijamanın alt kısmı
    112. Top: Pencere
    113. Tot: Kısa boylu
    114. Tutak: Sıcak tencere tabak tutmak için bezden yapılmış gereç
    115. Übürük: İbrik
    116. Vıngır vıngır –Vıyır vıyır: Çokluk tabiri için kullanılır. (Burada balıklar vıngır vıngır)
    117. Yalyoz: Üşenci
    118. Yemen-i: Ayakkabı
    119. Yuluk: Şaşı bakan
    120. Zahra: Hububat, baklagiller
    121. Zırzır: Fermuar
    122. Zollu: Güzel
    123. Zöbelek: Ovalimsi,  biçimsiz
    124. Zörzöbelek: Islanmış kişi için kullanılır (benim uşak aşama eve zörzöbelek geldi)

Paylaşım Alanı

f t g w